مواد ترمیم دندان چیست و چگونه انجام میشود؟
چه زمانی ترمیم دندان ضروری است؟ نیاز به ترمیم دندان به عوامل متعددی بستگی دارد، اما در نهایت به بهبود عملکرد کلی دندان و جلوگیری از مشکلات بیشتر دندانها و لثهها ختم میشود. زمانی که ساختار دندان به خطر بیفتد، دندانپزشک چنین درمانی را توصیه میکند. برای ترمیم کردن دندان به مواد مخصوصی نیاز است تا حفرهها، سوراخها و ترکیهای دندان را پر کند. انتخاب گزینههای مختلف ترمیم مانند تاج دندان، پر کردن، روکش و ایمپلنت بستگی به نوع و شدت مشکل دارد.
چه زمانی نیاز به ترمیم دندان داریم؟
وقتی نوبت به ارزیابی نیاز به ترمیم دندان میرسد، عوامل متعددی از جمله اعتماد به نفس بیمار، سلامت دندانها و لثهها و عملکرد کلی دهان و دندان وارد عمل میشوند. پوسیدگی دندان، دندان قروچه مزمن (براکسیسم) و ضربههای ناشی از نیروی بلانت از جمله شایعترین دلایلی هستند که افراد به دنبال روشهای ترمیم دندان هستند.
پوسیدگی دندان میتواند نتیجه خوردن غذاهایی با محتوای قند بالا باشد. بقایای قند، باکتریهای موجود در دهان را تغذیه میکند و منجر به تشکیل پلاک اسیدی روی دندانها می شود که ساختار آنها را تجزیه میکند.
دندان با چه موادی ترمیم میشود؟
همانطور که اشاره کردیم برای پر کردن دندانهای پوسیده و سوراخهای ایجاد شده در آن از مواد پرکننده دندان برای ترمیم استفاده میشود. رایجترین مواد ترمیمی دندان آمالگام و کامپوزیت هستند.
مواد آمالگام
آمالگام دندانی از ترکیبی از فلزات شامل جیوه، نقره، قلع و مس ساخته میشود. آمالگام دندانی که گاهی به عنوان پرکنندههای «نقرهای» توصیف میشود، بیش از ۱۰۰ سال است که توسط دندانپزشکان استفاده میشود، زیرا ماندگاری طولانیتری دارد و نسبت به سایر مواد پرکننده حفره دندان مانند کامپوزیتهای همرنگ دندان یا پرکنندههای طلایی ارزانتر است
این پرکنندههای نقرهای رنگ به دلیل دوام خود، اغلب بهترین انتخاب برای حفرههای بزرگ یا حفرههایی هستند که در دندانهای عقبی ایجاد میشوند، جایی که نیروی زیادی برای جویدن نیاز است. آمالگام به سرعت سفت میشود؛ بنابراین در مناطقی که خشک نگه داشتن آن در هنگام قرار دادن مشکل است، مانند زیر خط لثه مفید است. از آنجایی که قرار دادن آن نسبت به پرکنندههای همرنگ دندان زمان کمتری می برد، آمالگام همچنین ماده موثری برای کودکان و افراد با نیازهای خاص است که ممکن است در طول درمان بی حرکت بمانند.
یکی از معایب آمالگام این است که این نوع پرکنندهها ظاهر طبیعی ندارند، به خصوص زمانی که پرکردگی نزدیک جلوی دهان باشد، جایی که ممکن است هنگام خندیدن یا صحبت کردن ظاهر شود. همچنین، برای آماده سازی دندان، ممکن است دندانپزشک نیاز به برداشتن ساختار دندان بیشتری برای قرار دادن پرکننده آمالگام نسبت به سایر انواع پرکنندهها داشته باشد.
اگرچه آمالگام دندانی یک ماده دندانپزشکی ایمن و رایج است، اما ممکن است در مورد محتوای جیوه آن تعجب کنید. دانستن این نکته مهم است که وقتی با سایر فلزات ترکیب میشود، مادهای امن و پایدار را تشکیل میدهد. مطمئن باشید که مطالعات علمی معتبر ایمنی آمالگام دندانی را تایید میکند. م آمالگام برای پر کردن حفرهها بی خطر و موثر است. انجمن دندانپزشکی آمریکا، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده و سازمان بهداشت جهانی همگی توافق دارند که بر اساس شواهد علمی گسترده، آمالگام دندانی یک ماده پرکننده حفره ایمن و موثر است و هیچ خطری برای سلامتی ندارد.
مواد کامپوزیت
آمالگام برای سالهای متمادی پرمصرفترین ماده برای پرکردن دندان بود، اما امروزه پرکنندههای کامپوزیت به عنوان بهترین مواد کامپوزیت دندان به دلیل ترکیب ظاهری و دوامشان محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. در ادامه توضیح خواهیم داد که پرکنندههای کامپوزیت چیست، چقدر دوام دارند و چقدر ایمن هستند.
پر کننده کامپوزیت ظاهر طبیعیتری نسبت به سایر گزینهها دارد. مواد کامپوزیت را میتوان به گونهای سفارشی کرد که با سایه دندان شما مطابقت داشته باشد؛ بنابراین در حین خنده و یا صحبت کردن این مواد برای دیگران قابل مشاهده نیست.
کامپوزیت مخلوطی از رزین پلاستیکی (اکریلیک) است که با یونومر شیشه تقویت شده است و برای انواع ترمیمهای دندان از جمله پر کردن، روکش، تاجها و لمینیت مفید است.دندانپزشکان همچنین گاهی اوقات از این ماده رزین کامپوزیت برای ترمیم یا ترمیم قسمتهایی از دندانهای شکسته نیز استفاده میکنند.
پر کنندههای سرامیکی
پرکنندههای سرامیکی که دارای نوعی پرسلن هستند نیز دارای ماندگاری زیادی میباشند و طول عمر مورد انتظار آن تا ۱۵ سال است. اما آنها چندان مورد استفاده قرار نمیگیرند زیرا معمولاً بسیار گران هستند و همچنین نیاز به بازنگری و ترمیم دوباره دارند.
گلاس آینومر
پرکنندههای گلاس آینومر با یونومر شیشه ساخته میشوند. مانند پرکنندههای رزین کامپوزیت، پرکنندههای گلاس آینومر هم رنگ دندان هستند و میتوانند برای ترکیب شدن با دندانهای فرد گزینه خوبی باشند. این بدان معنی است که آنها نسبت به پر کردن آمالگام کمتر قابل مشاهده هستند.
گلاس آینومر همچنین فلوراید آزاد میکند که احتمال تشکیل حفره جدید را کاهش میدهد. اما دوام کمتری نسبت به پرکنندههای آمالگام دارند و سالها دوام نمیآورند. همچنین، ممکن است برای حفرههای بزرگ مناسب نباشند.
از کجا بدانیم دندانمان نیاز به ترمیم دارد؟
یکی از علائم اولیه پوسیدگی دندان، تشکیل نواحی گچی و سفید رنگی است که معمولاً در امتداد خط لثه روی دندانها ایجاد میشود. این نواحی سفید به دلیل از بین رفتن مواد معدنی و تجمع پلاک دندانی ایجاد میشود.
در مرحله دوم پوسیدگی دندان، مینای دندان نهفته شده و شروع به تجزیه میکند. گاهی اوقات، از بین رفتن مینای دندان بلافاصله قابل مشاهده نیست زیرا مینای دندان درست زیر سطح قابل مشاهده میتواند شروع به شکستگی کند. در این مرحله، اگر فشار کافی وارد شود، ممکن است دندان شما ترک بخورد و بشکند.
هنگامی که پوسیدگی دندان مینای دندان شما را شکست، پوسیدگی باید توسط دندانپزشک رسیدگی شود، به خصوص اگر میخواهید از شکستن آن جلوگیری کنید. در این مرحله معمولاً برداشتن پوسیدگی و گذاشتن پرکننده دندان برای جلوگیری از مشکلات بعدی کافی است.
عاج مادهای است که مستقیماً زیر مینای دندان قرار دارد. این لایه نرم آخرین سطح محافظت از پالپ دندان شماست. هنگامی که پوسیدگی دندان به عاج رسید، میتوانید درد تیز دندان را تجربه کنید.
هر چه پوسیدگی دندان به مدت طولانیتر درمان نشود، ناحیه وسیعتری میتواند تحت تأثیر قرار گیرد که میتواند به پرکردگی بزرگ یا به طور بالقوه یک تاج دندان برای ترمیم دندان نیاز داشته باشد.
در مرکز دندان، پالپ ناحیهای از دندان است که اعصاب، رگهای خونی، بافت همبند و سلولهایی که به تولید عاج ادامه میدهند در آن قرار دارند. زمانی که عفونت ناشی از پوسیدگی دندان به این مرحله از دندان شما برسد، میتواند برای دندان شما بسیار دردناک و خطرناک باشد.
برای نجات دندان خود پس از رسیدن عفونت به پالپ، یک کانال ریشه برای برداشتن تمام مواد عفونی لازم است. پس از تکمیل کانال ریشه، یک روکش برای محافظت از دندان لازم است، زیرا مواد زیادی برداشته میشود.
اگر پالپ دندان عفونی درمان نشود، آبسه میتواند ایجاد شود که یک پاکت از مواد عفونی و چرک است. این مرحله فوقالعاده دردناک است و یک آبسه درماننشده میتواند بر بقیه سلامت دهان شما تأثیر بگذارد و عفونت را گسترش دهد.به طور بالقوه، جراحی دهان ممکن است برای پاک کردن تمام عفونت و تخلیه آبسه، و همچنین کانال ریشه و تاج دندان برای نجات دندان مورد نیاز باشد.در نهایت، پوسیدگی دندان میتواند به مرحلهای برسد که دندان میمیرد و یا میافتد. با مرگ بافت همبند، دندان برای جلوگیری از درد و ناراحتی بیشتر کشیده میشود.در نتیجه بهتر است مشکلات دندانی قبل از پیشرفت تا حد ازدستدادن دندان تشخیص داده شود.